Nhân dịp hoạt động kỷ niệm 45 năm ngày chiến thắng chiến tranh bảo vệ biên giới Tây nam của Việt nam và giúp đất nước Campuchia thoát khỏi họa diệt chủng của Tập đoàn Ponpot –Jeng xary. Từ ngày 02/11/2023 đến 08/11/2023 đoàn đại biểu Cựu quân tình nguyện, cựu chuyên gia và thân nhân gia đình Liệt sỹ Việt Nam hy sinh trên chiến trường Campuchia đã đến thăm đất nước Campuchia với nhiều hoạt động ý nghĩa.
Đoàn gồm 108 thành viên do Đại tá Trịnh Vinh Pha - Phó trưởng ban thường trực Ban Liên lạc cựu chuyên gia Việt Nam giúp Cách mạng Campuchia, Phó Chủ tịch Trung Ương Hội Hữu nghị Việt Nam-Campuchia dẫn đầu các cựu quân tình nguyện việt Nam, chuyên gia quân sự và dân sự, thân nhân liệt sỹ hy sinh trên chiến trường Campuchia ( Trong đó có anh Nguyễn Công Hiệu đại tá con thiếu tướng Kim Tuấn Nguyên tư lệnh Quân đoàn 3, hy sinh ngày 16/3/1979 tại Battambang), đoàn có đủ các tỉnh thành trên cả nước, trong đó Hội Hữũ nghị Việt Nam - Campuchia tỉnh Phú Thọ có hai đồng chí được vinh dự đi cùng đoàn ( Một chuyên gia Quân sự và một quân tình nguyện).
Trong chuyến đi lần này đa số các cựu chuyên gia và quân tình nguyện Việt nam đều là những người lần đầu tiên được trở lại nơi mình đã từng tham gia chiến đấu và công tác sau gần 40 năm kể từ khi hoàn thành nhiệm vụ Quốc tế trở về Việt Nam… Ngày Thứ nhất (02/11/2023), Đoàn tập trung tại 105A Quán Thánh - Ba Đình - Hà Nội lên xe ra sân bay, chuyến bay 09h xuống sân bay Tân sơn nhất lúc 11h05, đoàn về khách sạn T78 (Nhà khách Chính Phủ) nghỉ và ăn trưa. Buổi chiều 15h họp toàn đoàn và thu Hộ chiếu,16h Bí thư Thành ủy TP Hồ Chí Minh gặp gỡ giao lưu với đoàn. Ngày thứ hai (03/11/2023) xe xuất phát đi cửa khẩu Mộc Bài làm thủ tục xuất cảnh.
8h30 từ cửa khẩu Mộc Bài đi Phnompênh chặng đường dài 170 km đoàn đã được các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước Campuchia đến tận nơi đón đoàn và cho xe cảnh sát dẫn đường đến Thủ đô Phnompênh. Chiều 03/11/2023, tại trụ sở Đảng nhân dân Campuchia (CPP) ở thủ đô Phnompenh, Phó Chủ tịch CPP, Chủ tịch Hội hữu nghị Campuchia -Việt Nam Men Sam An đã tiếp đoàn và bày tỏ sự vui mừng, xúc động được đón đoàn sang thăm đất nước Chùa tháp.
Bà Men Sam An cho biết Chuyến thăm Campuchia hôm nay của đoàn được thực hiện theo mong muốn của lãnh đạo hai nước trong cuộc gặp giữa Chủ tịch Đảng CPP Samdech TechoHun Sen và Tổng Bí thư Đảng cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng hồi tháng 6/2023 vừa qua. Phó Chủ tịch CPP xúc động dẫn lại lời Chủ tịch CPP Hun Sen: Campuchia luôn hoan nghênh đón tiếp đoàn cựu quân tình nguyện, chuyên gia Việt Nam, những người từng cứu mạng nhân dân Campuchia, cùng bộ đội cách mạng Campuchia đánh đổ chế độ diệt chủng Pol Pot, giải phóng đất nước vào ngày 07/1/1979, sau đó tiếp tục giúp Campuchia vượt qua những giai đoạn khó khăn.
"Nếu không có sự giúp đỡ kịp thời của quân tình nguyện Việt Nam, của những người mẹ Việt Nam tiễn con sang giúp giải phóng đất nước chúng tôi thì chắc chắn Campuchia không có ngày hôm nay" - Phó Chủ tịch CPP Men Sam An xúc động nói. Phó Chủ tịch CPP Men Sam An cho biết, phía Campuchia đã chuẩn bị chu đáo để đưa đoàn đi thăm lại chiến trường xưa cùng một số danh lam thắng cảnh của đất nước Chùa Tháp. Nhờ có hòa bình, nhiều vùng đất trước đây là nơi bộ đội tình nguyện Việt Nam tham gia chiến đấu ngày nay đã trở thành khu vực phát triển mạnh mẽ.
Trong không khí thân tình, Phó Chủ tịch CPP nhắc lại những kỷ niệm đẹp với lãnh đạo, nhân dân và quân đội nhân dân Việt Nam, đồng thời gửi lời cảm ơn sâu sắc đến cựu chuyên gia và cựu quân tình nguyện cùng các gia đình liệt sĩ Việt Nam đã hy sinh xương máu, kề vai sát cánh cùng bộ đội cách mạng Campuchia trong cuộc chiến giải cứu nhân dân Campuchia khỏi chế độ diệt chủng do Pol Pot cầm đầu, làm nên chiến thắng chính nghĩa lịch sử ngày 07/1/1979.
Đại tá Trịnh Vinh Pha cảm ơn lãnh đạo Campuchia đã dành thời gian tiếp đoàn, cũng như bày tỏ vui mừng về sự phát triển mạnh mẽ của Campuchia. Về mối quan hệ đoàn kết, hữu nghị hai nước, Đại tá Trịnh Vinh Pha khẳng định tình đoàn kết đặc biệt, hữu nghị truyền thống giữa hai dân tộc là vô giá. Ông nêu rõ: “Khi hai dân tộc có nạn ngoại xâm, chúng ta đã cùng đứng lên đấu tranh giành độc lập tự do cho mỗi nước. Khi nhân dân mỗi nước gặp hoạn nạn, chúng ta lại kịp thời giúp nhau vượt qua gian nan, thử thách.
Trong hòa bình, xây dựng đất nước, chúng ta lại chung vui với thành quả mà bạn mình giành được.” Khẳng định nhân dân Việt Nam luôn ghi nhớ những tình cảm tốt đẹp, sự sẻ chia và giúp đỡ quý báu mà Nhà Nước và nhân dân Campuchia đã dành cho Việt Nam trong công cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc trước đây cũng như sự nghiệp bảo vệ, phát triển đất nước ngày nay, Đại tá Trịnh Vinh Pha nhấn mạnh quan hệ Việt Nam và Campuchia vốn được kết tinh bởi bao công sức, xương máu của nhiều thế hệ lãnh đạo, quân và dân hai nước và trưởng thành qua gian khó, đã cùng hỗ trợ nhau phát triển, thông hiểu và tôn trọng lẫn nhau.
Đại tá Trịnh Vinh Pha cũng nhấn mạnh sự kiện kỷ niệm 45 năm Ngày Chiến thắng chế độ diệt chủng tại Campuchia (07/01/1979-07/01/2024) sắp tới có ý nghĩa chính trị-xã hội sâu sắc nhằm củng cố nhận thức chung đúng đắn của hai nước Việt Nam-Campuchia và quốc tế về sự kiện này; đồng thời giáo dục thế hệ trẻ hai nước hiểu sâu về tình đoàn kết chiến đấu và sự giúp đỡ lẫn nhau giữa nhân dân hai nước. Ngày 04/11/2023 Đoàn đã có cuộc gặp với Đại tướng Neang Phat, Quốc vụ khanh, Thường trực Bộ quốc phòng Campuchia và các tướng lĩnh, sĩ quan, quân nhân thuộc Quân đội Hoàng gia Campuchia.
Trong không khí thân tình của cuộc gặp, thay mặt lãnh đạo Bộ Quốc phòng và Chính phủ Hoàng gia Campuchia, Đại tướng Neang Phat chào mừng đoàn cựu quân tình nguyện, cựu chuyên gia Việt Nam và gia đình quân nhân từng chiến đấu ở Campuchia, bày tỏ cảm ơn sâu sắc đối với sự giúp đỡ, hỗ trợ, ủng hộ mạnh mẽ mà nhiều thế hệ lãnh đạo và nhân dân Việt Nam đã dành cho Campuchia trước đây và hiện nay.
Theo Quốc vụ khanh Neang Phat, với phương châm “Láng giềng tốt đẹp, hữu nghị truyền thống, hợp tác toàn diện, bền vững lâu dài,” lãnh đạo hai nước đã cùng nhấn mạnh quyết tâm chung trong việc tiếp tục xây dựng mối quan hệ đoàn kết, hữu nghị quý giá của hai dân tộc nhằm tạo môi trường hòa bình, ổn định và phát triển lâu dài, vì lợi ích và sự phát triển thịnh vượng của hai quốc gia. Đại tướng Neang Phat nhấn mạnh: “Nhân dân Campuchia luôn ghi nhớ sự hỗ trợ và hy sinh xương máu của các chuyên gia và quân tình nguyện Việt Nam đã hỗ trợ, phối hợp với quân đội và nhân dân Campuchia trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng Campuchia khỏi chế độ diệt chủng Khmer Đỏ vào năm 1979.
” Phát biểu tại cuộc gặp, Đại tá Trịnh Vinh Pha, Phó Trưởng ban thường trực Ban liên lạc cựu chuyên gia Việt Nam giúp Campuchia, Phó Chủ tịch Hội hữu nghị Việt Nam-Campuchia, chân thành cảm ơn Bộ Quốc phòng Campuchia đã dành cho đoàn sự đón tiếp nồng nhiệt với tình cảm thân thiết của những người anh em đã từng kề vai, sát cánh bên nhau trong cuộc chiến đánh đổ chế độ Khmer Đỏ diệt chủng do Pol Pot cầm đầu, cũng như công cuộc ngăn chặn chế độ diệt chủng quay trở lại, hồi sinh dân tộc và đất nước Campuchia.
Thay mặt đoàn, Đại tá Trịnh Vinh Pha chia sẻ: “Gần 45 năm đã trôi qua nhưng chúng tôi không bao giờ quên được sự che chở, đùm bọc của cán bộ, chiến sỹ và nhân dân Campuchia đối với quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam trong chiến đấu và xây dựng đất nước Campuchia. Qua đó, càng hiểu rõ tình đoàn kết hữu nghị giữa hai dân tộc Việt Nam và Campuchia là vô cùng quý giá". Đại tá Trịnh Vinh Pha cho biết dưới ngọn cờ của Mặt trận Đoàn kết dân tộc cứu nước Campuchia, quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam đã sát cánh cùng nhân dân và lực lượng vũ trang yêu nước Campuchia ra sức khắc phục hậu quả của chế độ diệt chủng để lại, hồi sinh dân tộc và phát triển đất nước.
Trong không khí thân tình của cuộc gặp, các đại biểu đã chia sẻ nhiều kỷ niệm về quá trình tham gia chiến đấu đánh đổ chế độ diệt chủng và tái thiết đất nước, ngăn chặn chế độ diệt chủng quay trở lại, nhất là những kỷ niệm xoay quanh sự kiện lịch sử 7/1/1979, ngày giải phóng Phnom Penh và đất nước Campuchia khỏi chế độ Kampuchea Dân chủ diệt chủng. Chiều ngày 5/11/2023 lãnh đạo tỉnh Battambang tiếp đón Đoàn cựu quân tình nguyện, cựu chuyên gia Việt Nam và gia đình có người thân hy sinh trên chiến trường Campuchia.
Tại buổi tiếp, Tỉnh trưởng Sok Lou cho biết đến nay, tỉnh Battambang đã kết nghĩa với nhiều tỉnh, thành của Việt Nam như Trà Vinh, Tây Ninh, Long An, Quảng Nam và thành phố Đà Nẵng, cho thấy sự hợp tác vững mạnh giữa hai bên, thể hiện qua các bản ghi nhớ thỏa thuận hợp tác trên các lĩnh vực công nghiệp, đầu tư, nông nghiệp, thương mại, du lịch, dịch vụ, văn hóa, xã hội, giáo dục, thể thao... Bên cạnh đó, tỉnh Battambang cũng đang tiếp tục phối hợp với tỉnh Long An trong công tác tìm kiếm, quy tập và hồi hương hài cốt quân tình nguyện Việt Nam hy sinh trong chiến tranh trên địa bàn.Các cuộc gặp diễn ra trong không khí cởi mở, ấm áp, thân tình của những người đồng đội từng kề vai sát cánh chiến đấu chống kẻ thù chung. Ngày 6 /11/2023 Đoàn đã thăm Bộ tư lệnh Quân khu V, thăm di tích lịch sử Mặt trận 479.
Ngày 7/11/2023 đoàn đã có cuộc gặp thân mật với lãnh đạo tỉnh Siem Reap và Bộ tư lệnh Quân khu IV. Tháp tùng đoàn còn có ông Samrith Sarun, Phó Chánh Văn phòng Trung ương Đảng Nhân dân Campuchia (CPP). Ông Ian Khun, Chủ tịch Hội đồng tỉnh, Phó Tỉnh trưởng Pin Prak, nhiều Ủy viên Hội đồng tỉnh và lãnh đạo các sở, ngành tỉnh Siem Reap cùng tham dự cuộc gặp.
Phát biểu tại cuộc gặp diễn ra ở tỉnh Siem Reap, ông Ian Khun gửi lời cảm ơn sâu sắc tới chính phủ, quân đội và nhân dân Việt Nam đã luôn ủng hộ, giúp đỡ nhân dân và chính phủ hoàng gia Campuchia trước đây cũng như ở thời điểm hiện nay, đặc biệt là công ơn vô giá về sự hy sinh xương máu của quân tình nguyện Việt Nam trong sự nghiệp giải cứu nhân dân Campuchia khỏi chế độ diệt chủng Pol Pot, đi đến thắng lợi ngày 07/1/1979.
Ông Ian Khun nhấn mạnh trong 44 năm qua, tỉnh Siem Reap đã nỗ lực trong gian khó để tái thiết và phát triển địa phương như hôm nay, cùng sự hỗ trợ của các nước bạn gần xa, nhất là Chính phủ và nhân dân Việt Nam, trong đó, có mối quan hệ hợp tác, kết nghĩa giữa tỉnh Siem Reap với hai địa phương của Việt Nam. Bên cạnh đó, ông Ian Khun cũng đề cập đến hoạt động phối hợp tìm kiếm, quy tập hài cốt các chiến sỹ quân tình nguyện Việt Nam hy sinh trên địa bàn tỉnh Siem Reap, đến nay đã quy tập, hồi hương nhiều hài cốt và đang tiếp tục phần việc này ở các huyện trên địa bàn Siem Reap.
Phát biểu tại cuộc gặp, ông Trịnh Vinh Pha chúc mừng sự phát triển của tỉnh Siem Reap trên mọi lĩnh vực, nhất là lĩnh vực cơ sở hạ tầng trên địa bàn; đồng thời chúc mừng kết quả cuộc bầu cử Quốc hội khóa VII vừa qua, bày tỏ tin tưởng dưới sự trị vì của Quốc vương và sự lãnh đạo của Thượng viện, Quốc hội, Chính phủ Hoàng gia nhiệm kỳ mới, đất nước Campuchia sẽ tiếp tục gặt hái thêm nhiều thành tựu mới.Ông Trịnh Vinh Pha nhấn mạnh chuyến thăm của Đoàn cựu quân tình nguyện, cựu chuyên gia Việt Nam và gia đình có người thân hy sinh trên chiến trường Campuchia đến tỉnh Siem Reap nhằm củng cố và tăng cường tình hữu nghị trường tồn giữa hai đất nước.
Nhân dịp này, ông Trịnh Vinh Pha cũng ôn lại những kỷ niệm về quân tình nguyện Việt Nam đã hy sinh vì sự nghiệp nhân đạo, giúp nhân dân Campuchia thoát khỏi nanh vuốt của tập đoàn diệt chủng Pol Pot, cũng như tham gia bảo vệ an toàn cho nhân dân Campuchia trong công cuộc phát triển đất nước, nhất là ở vùng đất Siem Reap, một địa bàn khó khăn phức tạp trong thời chiến, nơi có nhiều người thân đã hy sinh, nhiều trường hợp đến nay vẫn chưa tìm được hài cốt.
Bên cạnh đó, ông Trịnh Vinh Pha cũng bày tỏ mong muốn mối quan hệ hữu nghị, hợp tác giữa hai nước ngày càng phát triển tốt đẹp hơn nữa vì nền hòa bình, phát triển và nâng cao đời sống của người dân, thúc đẩy phát triển vững mạnh truyền thống hợp tác toàn diện giữa Đảng, Nhà nước, Chính phủ và nhân dân hai nước Campuchia-Việt Nam.
Trong chuyến thăm Campuchia lần này đoàn đã có các hoạt động ý nghĩa tại thủ đô Phnom Penh như thăm đài Độc lập ở Thủ đô, dâng hoa tại các Tượng Đài Hữu nghị Campuchia -Việt Nam ở Thủ đô Phnompenh, Bát tambang, Siem-raep là những tượng đài nổi tiếng nhất trong các tượng đài, là biểu tượng của tình đoàn kết, hữu nghị giữa hai quốc gia Việt Nam-Campuchia, là sự tri ân các chiến sĩ quân tình nguyện Việt Nam làm nhiệm vụ quốc tế cao cả, giúp nhân dân Campuchia thoát khỏi họa diệt chủng do Khmer Đỏ gây ra tại Campuchia và đài tưởng niệm cố Quốc vương Norodom Shihanouk, thăm Đại sứ quán Việt Nam tại Vương quốc Campuchia, thăm Hoàng cung và các nhà bảo tàng quốc gia, thăm khu đền AngcoWat, một kỳ quan của thế giới, một nền văn minh Angco huy hoàng của dân tộc Campuchia. Thăm đền Bayon là một trong những ngôi đền ấn tượng và huyền bí nhất ở đất nước Campuchia xinh đẹp.
Nó nằm ở vị trí trung tâm quần thể Angkor Thom, mang nét kiến trúc độc đáo về sự quy mô xen lẫn nét tinh tế trong ngôi đền. Với 54 tháp lớn nhỏ, mỗi tháp đều có điêu khắc 4 gương mặt của thần Lokesvara về 4 hướng, tổng cộng có 216 gương mặt trên tất cả các tòa tháp. Là những cựu quân tình nguyện, cựu chuyên gia chúng tôi nhận thức sâu sắc rằng, thời thế có thể thay đổi nhưng tình đoàn kết Việt Nam - Lào - Campuchia không bao giờ thay đổi. Tình hữu nghị vĩ đại ấy đã được xây đắp nên bằng biết bao xương máu, công sức của nhiều thế hệ.
Do đó, những người lính tình nguyện dẫu đã xuất ngũ nhưng không rời đội ngũ, dẫu đã nghỉ hưu vẫn đau đáu sự an nguy của đất nước, đi quá nửa đời vẫn canh cánh món nợ cuộc đời, lòng nhủ lòng tuổi cao ý chí càng phải cao, phải làm cái gì đó để đền ơn đáp nghĩa đồng chí, đồng đội, đồng bào, để vẹn tình trước sau với quê hương, đất nước. Đối với chúng ta là sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, sự nghiệp giữ gìn, củng cố và phát triên quan hệ hữu nghị Việt Nam - Lào - Campuchia.
Là những cán bộ hội viên Hội Hữu nghị Việt nam –Campuchia Tỉnh Phú Thọ chúng tôi ý thức được vinh dự và trách nhiệm của mình, chúng tôi nguyện chung sức chung lòng xây dựng Hội ngày càng vững mạnh, hoàn thành hai nhiệm vụ cơ bản của Hội, về đối nội là đội quân tình nghĩa không mệt mỏi, về đối ngoại là lực lượng ngoại giao nhân dân đáng tin cậy.
Tin và ảnh: Trần Đức Lộc
