Gần một thế kỷ đã trôi qua nhưng ký ức về những năm tháng sống, chiến đấu và công tác cùng đồng đội ở nước bạn Lào vẫn sâu đậm trong tâm khảm chúng tôi, ông Nguyễn Đình Kỳ và bà Đào Thị Loan – hai cựu chiến binh ở khu 17, phường Gia Cẩm, thành phố Việt Trì.
Thân sinh tôi là một thanh niên yêu nước sớm được giác ngộ cách mạng, 17 tuổi cha tôi ông Nguyễn Đình Tỵ đã nhập ngũ, cùng các đồng chí Phạm Ngọc Thạch, Phan Trọng Tuệ (sau này là cán bộ cấp cao của Đảng, Nhà nước) tham gia quân tình nguyện Việt Nam trên chiến trường Lào. Ông đã chiến đấu dũng cảm cùng đồng đội và bộ đội Pathet Lào; ông đã anh dũng hy sinh vì nền độc lập tự do của nhân dân các bộ tộc Lào khi tuổi đời còn rất trẻ.
Nối tiếp truyền thống gia đình, đặc biệt là người cha kính yêu đã tham gia quân tình nguyện Việt Nam trên nước bạn. Chính nơi này, tôi đã gặp và nên duyên vợ chồng với nữ chiến sĩ Đào Thị Loan sau đó là vợ tôi, chúng tôi đã cùng làm giao liên, trinh sát, vận tải, cứu thương, canh gác bảo vệ an toàn cho cán bộ. Có thể nói thời chiến ác liệt, khó khăn, thiếu thốn. Chúng tôi không nề hà mà vẫn hăng say với công việc. Như con thoi, bà Loan qua lại vùng biên giới Lào – Thái, tham gia xây dựng hội Việt kiều cứu quốc ở tỉnh U đon Thái Lan, vừa dạy chữ Việt, tiếng Việt, vừa tuyên truyền, cảm hóa, vận động bà con kiều bào hướng về cách mạng, về Tổ quốc.
Đến năm 1960, nghe theo tiếng gọi của Đảng và Hồ Chủ tịch, gia đình chúng tôi hồi hương về Phú Thọ. Chuyển ngành về làm việc Ty Giao thông, chúng tôi cùng anh chị em trong đơn vị vừa công tác, vừa sẵn sàng chiến đấu, giữ vững mạch máu giao thông, luồng tuyến vận tải phục vụ chống Mỹ cứu nước trong suốt những năm tháng chiến tranh ác liệt. Đóng góp vào sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc và thống nhất đất nước.
Rồi đến khi được hưởng chế độ hưu trí nhưng chúng tôi không ngơi tay mở xưởng sửa chữa ô tô của gia đình, tiếp tục động viên con cháu lao động xây dựng đất nước, đồng thời luôn có những hoạt động góp phần vun đắp tình hữu nghị với Lào, Thái Lan. Hiện nay, gia đình chúng tôi có 1 công ty ở Viêng chăn nước CHDCND Lào và 2 công ty ở thành phố Việt Trì, ít nhiều cũng giải quyết việc làm cho mấy chục lao động và có thu nhập ổn định.
Trở về đời thường, vừa tham gia sản xuất kinh doanh, vừa tích cực tham gia công tác xã hội tại địa phương, 25 năm làm Chủ tịch Hội thân nhân Việt kiều Lào – Thái Lan tỉnh Phú Thọ; 10 năm làm Chủ tịch Hội hữu nghị Việt – Lào tỉnh Phú Thọ, ở cương vị nào tôi cũng tâm niệm sẽ cố gắng hoàn thành tốt nhiệm vụ, được chính quyền địa phương tin tưởng, bà con dân phố quý mến.
Ghi nhận những đóng góp của gia đình chúng tôi. Đảng, Nhà nước ta và nhà nước Lào đã truy tặng cha tôi Liệt sỹ Nguyễn Đình Tỵ Huân chương độc lập, Nhà nước Lào tặng vợ chồng tôi Huân chương Kháng chiến, Huy chương hữu nghị cùng nhiều phần thưởng cao quý. Nhiều lần, nhân dịp thăm hữu nghị Việt Nam, các đồng chí lãnh đạo Đảng, Quốc hội, Chính phủ Lào đều gửi quà hoặc bố trí thời gian lên thăm gia đình chúng tôi. Đặc biệt gần đây nhất, trong chuyến thăm hữu nghị chính thức Việt Nam, chiều ngày 6/7/2018, đồng chí Tổng Bí thư – Chủ tịch nước CHDCND Lào Bun nhăng vô la chíp về thăm và làm việc tại Phú Thọ Tổng bí thư cùng phu nhân cũng đã tranh thủ dành thời gian tới thăm gia đình.
Đã bao năm nay, chúng tôi như nhịp cầu kết nối, quy tụ bà con kiều bào Lào, Thái Lan tại Phú Thọ và một số tỉnh, thành cũng như một bộ phận người Việt ở hai nước bạn; cùng động viên nhau sống có ích, góp phần xây dựng đất nước, góp phần củng cố tình đoàn kết, hữu nghị giữa hai dân tộc Việt – Lào.
